Tegenwoordig gaan veel stellen eerst samenwonen voordat zij gaan trouwen. Sommige stellen gaan überhaupt niet trouwen en anderen kiezen, vaak uit praktische overwegingen, voor een geregistreerd partnerschap. Maar wat is nou precies het verschil? En wat hebben samenwonen, trouwen en een geregistreerd partnerschap voor financiële gevolgen? Je leest het hier.
Samenwonen is vrijblijvend. Tenminste: dat denken veel stellen. Hoewel samenwonen vrijblijvender en makkelijker is dan trouwen of het aangaan van een geregistreerd partnerschap, zitten er aan het delen van een woning ook de nodige (financiële en fiscale) consequenties. Samenwonen kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor de hoogte van eventuele uitkeringen en toeslagen. Geef allereerst aan de Belastingdienst door dat jullie gaan samenwonen, dit gebeurt niet automatisch. Wil je weten wat de gevolgen van het samenwonen zijn voor jouw persoonlijke situatie? Bekijk ze hier.
Maar er zijn meer zaken om over na te denken. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als er kinderen komen? En je wilt er natuurlijk niet over nadenken, maar hebben jullie al besproken hoe het verder gaat als de relatie stukloopt of wanneer één van de twee komt te overlijden? Wie gaat samenwonen doet er goed aan over dit soort zaken na te denken, afspraken te maken en deze vast te leggen in een samenlevingscontract.
In een samenlevingscontract kan alles worden vastgelegd wat je maar wilt, zolang dit niet in strijd is met de wet. Door gemaakte afspraken vast te leggen, is er geen twijfel over jullie rechten en plichten. Over het algemeen worden er in een samenlevingscontract afspraken vastgelegd over bijvoorbeeld de kosten van de woning en het huishouden, (de kosten van) het verzorgen en opvoeden van de kinderen en de verdeling van bezittingen. Ook kun je hierin opnemen wat er bijvoorbeeld met de woning gebeurt wanneer één van jullie komt te overlijden. Het is mogelijk om in goed overleg zelf met je partner een samenlevingscontract af te sluiten, maar het is ook mogelijk dit officieel bij een notaris te laten doen. In sommige gevallen is het noodzakelijk dat er een notarieel samenlevingscontract wordt afgesloten, bijvoorbeeld wanneer er in het samenlevingscontract afspraken worden gemaakt over pensioenrechten en belastingen. De kosten voor het opstellen van een notarieel samenlevingscontract verschillen per notaris.
In Nederland mag je trouwen wanneer je 18 jaar oud bent. Voorwaarde is wel dat je niet onder curatele staat, momenteel niet getrouwd bent en geen bijzondere familieband hebt met je toekomstige partner (ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen en broers en zussen mogen niet met elkaar trouwen).
Wanneer jullie gaan trouwen, gelden er bepaalde rechten en plichten. Jullie hebben bijvoorbeeld een onderhoudsplicht ten opzichte van elkaar. Ook zijn jullie na een huwelijk elkaars wettelijk erfgenaam, tenzij anders aangegeven in het testament. Tot slot heeft een huwelijk invloed op het (ouderdoms)pensioen. Krijgen jullie kinderen tijdens het huwelijk? Dan zijn jullie beiden automatisch ouder van het kind. Op de site van de Rijksoverheid lees je meer over jullie rechten en plichten.
Na een huwelijk bepaalt de wet automatisch dat al jullie bezittingen en schulden tussen jullie beiden verdeeld zijn, tenzij jullie trouwen onder huwelijkse voorwaarden. Ook zijn jullie nu fiscaal partners. Dit kan gevolgen hebben voor toeslagen, heffingskortingen en belastingen. Bekijk hier wat er voor jullie zal veranderen.
Het verschil tussen trouwen en een geregistreerd partnerschap is dat een huwelijk bij een rechter moet worden ontbonden. Voor een geregistreerd partnerschap geldt dat dit, tenzij er minderjarige kinderen zijn, niet via de rechter hoeft. Ook kent het geregistreerd partnerschap in tegenstelling tot het huwelijk geen scheiding van tafel en bed. Tot slot moet je elkaar bij een huwelijk het ja-woord geven, dit hoeft bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap niet.